Filc to tkanina, która daje niemal nieskończone możliwości. Można wykorzystywać ją na tysiące sposobów, a inspiracji na filcowe cuda wciąż przybywa. Na niezwykle interesujący pomysł wpadła polska nauczycielka, edukatorka i tutorka, pani Wioletta Matusiak z Cieszyna, która w szybki i stosunkowo łatwy sposób, stworzyła z tego materiału filcowe kokony ciszy. Te niepozorne „budki” stały się magiczną oazą dla uczniów, a cały projekt odbił się szerokim echem. Mobilne budki ciszy (bo tak roboczo nazwała je pani Wioletta) to element programu „BALANCE PLACE, czyli strefy ciszy w każdej szkole„. Projekt ten z kolei powstał w ramach programu grantowego „Polska dostępna – dostępność do zaprojektowania„. Pomysł jest niezwykle ciekawy i potrzebny – jak przekonują źródła, poziom hałasu w polskiej szkole to średnio 86 dB!!!
Mobilne strefy ciszy – sposób na ciszę w szkole
Pani Wioletta, która przez lata pracowała jako nauczyciel w polskiej szkole zauważyła, że część dzieci kiepsko funkcjonuje w warunkach hałasu. Trudno się temu dziwić – nawet dorośli nie lubią funkcjonować w takich warunkach. Hałas i zakłócenia foniczne są sporym utrudnieniem – problemy z koncentracją, skupieniem się, a co dopiero przyswajanie wiedzy. Dochodzą do tego poczucie niepewności, a nawet niepokój i strach. W jeszcze gorszej sytuacji są dzieci tzw. wysoko wrażliwe czy osoby nieneuronormatywne.
Filcowe kokony
Kokony z filcu to odpowiedź pani Wioletty na stale rosnący poziom stresu wśród uczniów, który wywoływany jest między innymi przez nadmierny hałas. Edukatorka zaprojektowała proste rozwiązanie, który może wykonać praktycznie każdy z nas. Na chwilę obecną, takie mobilne strefy ciszy pojawiły się w szkole wspieranej przez panią Matusiak w Bolechowie, jednak z sieci społecznościowych płyną sygnały, że takie kokony szyją również inne nauczycielki, a także rodzice WWD (wysoko wrażliwych dzieci). Coraz więcej osób zgłasza chęć uszycia kokonu lub zamówienia takiej mobilnej strefy ciszy w pracowni pomysłodawczyni.
Może się wydawać, że takie filcowe kokony ciszy to rozwiązanie głównie dla dzieci ze spektrum autyzmu czy uczniów nadwrażliwych sensorycznie. W rzeczywistości okazuje się jednak, że z takich stref ciszy, które dodatkowo są mobilne, więc można skorzystać z nich dosłownie wszędzie, ucieszą się również zapracowani i zestresowani dorośli. Kto z nas czasem nie marzy o tym, by zaszyć się w bardzo cichym kącie i odetchnąć od otaczających nas dźwięków choć na chwilę? Nadmiar dźwięków, w tym również tych generowanych przez wszechobecny sprzęt i elektronikę, sprawia, że momentami nie czujemy się komfortowo.
Kokony w szkołach to idealne rozwiązanie dla młodych uczniów, którzy potrzebują wyciszyć się lub zregenerować się przed lub po egzaminie. Warto wspomnieć również o tym, że widok dziecka w takim kokonie ciszy to sygnał dla jego kolegów i koleżanek – wiedzą wówczas, że uczeń ma gorszy moment, potrzebuje ciszy, zrozumienia, spokoju, ale również i wsparcia ze strony bliskich mu osób.
Strefy ciszy z filcu – uszyj to sam!
Twórczyni filcowych stref ciszy postanowiła ze swoją inicjatywą pójść o krok dalej. Na jednym z portali społecznościowych, w swojej grupie udostępniła wzory na strefy ciszy w 3 wariantach: dynia, fasola, kaptur.
Do ich przygotowania potrzebny jest filc, nici, wykrój, maszyna do szycia lub sprawne ręce i odrobina chęci. Przygotowanie może wydawać się skomplikowane, jednak z wykrojami przygotowanymi przez panią Wiolettę wszystko staje się dużo prostsze.
Filc w kilku kolorach znajdziesz w naszym sklepie. Pamiętaj aby sprawdzić jaką ilość filcu potrzebujesz, by zamówić odpowiednio długi kawałek tkaniny. Filc w naszym sklepie dostępny jest między innymi w kolorze czerwonym, zielonym, czarnym oraz filc techniczny – szary.
DYNIA – Strefa ciszy z filcu w kształcie dyni – jak uszyć?
- Potrzebujesz rolki filcu o szerokości 100 cm i długości co najmniej 0,5 metra.
- Filc podziel liniami pionowymi co 40 cm oraz linią poziomą w połowie.
- Przygotuj wykrój jednego elementu – najlepiej zrobić to na papierze lub tekturze. Arkusz jakiego potrzebujesz musi mieć wymiar minimum 40cmx100 cm. W ramach tego wykroju, odmierz dwie osie – dłuższą oraz krótszą. Oś pionową o długości 100 cm podziel na dwie części – górną 50 cm i dolną. Górną część osi należy podzielić prostopadłymi liniami co 10 cm na pięć odcinków. Na każdej linii odmierzyć odpowiednią długość w milimetrach, według podanego wzoru.
- Taka siatka będzie wyznacznikiem krzywej, która ma być kształtem górnej części łuku. Ten łuk należy odbić na drugą stronę według pionowej osi symetrii.
- Prawidłowe odbicie łuku da kształt łuku. Dolna część poniżej osi poziomej pozostaje prostokątna.
- Przygotowany wykrój wycinamy.
- Na rozwiniętej rolce filcu rozkładamy wykrój i dokładnie obrysowujemy na filcu, jeden obok drugiego. W zależności od tego ile długości filcu mamy, będzie to kilka segmentów – od 5 do 10.
- Wycinamy elementy ostrymi nożycami.
- Na wykroju, wycinamy na dolnym krótszym boku kwadraty o wielkości 33 cm. Następnie zaginamy krótszy bok i zszywamy. Ma to być swego rodzaju usztywnienie.
- Tak przygotowane elementy wykroju należy pozszywać w dynię według wzoru. Z jednej strony dynia pozostaje otwarta, tworząc rodzaj wejścia.
- Na górze wykroju leżącego naprzeciw wejścia, warto doszyć uchwyt z pasa taśmy nośnej, który umożliwi przenoszenie mobilnej strefy ciszy.







FASOLA – Strefa ciszy z filcu w kształcie kokonu/fasoli – jak uszyć?
- Przygotuj rolkę filcu o długości co najmniej 2 metrów i szerokości 1 metra.
- Podziel filc liniami pionowymi w poprzek rolki co 100 cm oraz poziomymi wzdłuż rolki, 16 cm od brzegów i w połowie rolki. Te linie będą wyznaczały osie wyciętych fragmentów filcu w kształcie wrzecion. Dzięki nim ułożysz poprawnie szablon na filcu.
- Przygotuj wykrój jednego elementu – najlepsze do tego będą tektura lub grubszy papier. Potrzebujesz arkusza o wymiarach przynajmniej 200 x 32 cm. Odmierz dwie osie wrzeciona – dłuższą oraz krótszą. Oś dłuższa ma długość 200 cm – podziel ją liniami prostopadłymi co 10 cm. Na każdej linii odmierz odpowiednia długość w milimetrach, zgodnie z podanym wzorem.
- Taka siatka posłuży do wyznaczenia krzywej będącej kształtem ćwiartki wrzeciona.
- Odbij tą krzywą według dwóch osi symetrii. W taki sposób otrzymasz kształt wrzeciona. Następnie wytnij go.
- Uczycie fasoli rozpocznij od ułożenia wykroju na filcu – potrzebujesz przynajmniej 5 takich wrzecion. Następnie wrzeciona będą zszywane wzdłuż dłuższych boków.
- W pierwszej kolejności należy zszyć po dwa wrzeciona – sugerujemy użycie szwu zewnętrznego około 1 cm od krawędzi. Na początku i na końcu należy przeszyć co najmniej dwukrotnie, w celu wzmocnienia szwu.
- Do ostatniego wrzeciona można doszyć uszka z taśmy tapicerskiej. Warto wybrać taśmę o szerokości około 25-30 mm. Dobre będą dwa pasy po 30 cm.
- Kokon w kształcie fasoli gotowy!
KAPTUR – Strefa ciszy z filcu przypominająca kaptur – jak uszyć?
- Rozwiń rolkę filcu na długość co najmniej 1 metra.
- Podziel filc liniami pionowymi i poziomymi co 25 cm, tak aby uzyskać prostokąt podzielony na cztery kwadraty na szerokości rolki i trzy kwadraty na długości.
- Na szablonie odrysuj odpowiednio łuki. Do narysowania łuku (czyli ćwiartki okręgu) posłuż się przekątnymi kwadratów. Łuk przecina przekątną kwadratu, w kory jest wpisany między 1/3 a 1/4 długości przekątnej.
- Zaznacz łuki w kwadratach według wzoru na rysunku. Powinny być dwa łuki o promieniu 25 cm i trzy o promieniu 12,5 cm.
- Ostrymi nożycami wytnij formę według wzoru (z filcu).
- Rozwiń rolkę filcu na kolejny metr – przyłóż w odbiciu lustrzanym wykrój, obrysuj go i wytnij ponownie.
- Na przygotowanych dwóch wykrojach wytnij na dolnym krótszym boku kwadraty o wielkości 3×3 cm, w sumie cztery. Następnie zagnij krótszy bok i zszyj. Będzie to usztywnienie.
- Jeżeli chcesz, by kaptur miał uszka z taśmy, należy doszyć je na tym etapie. Idealne będą taśmy o długości około 30 cm.
- Przygotowane wykroje należy złożyć prawymi stronami i zszyć według wzoru. Szycie powinno odbywać się około 1-1.5 cm od krawędzi. Na początku i na końcu szycia, należy przeszyć dwukrotnie, aby szew był mocny.
- Kaptur gotowy!
Nie tylko mobilne strefy ciszy – meble z filcu
Moda na hushe, czyli tzw. miękkie meble przybyła do nas oczywiście z zachodu. Hush w języku angielskim oznacza ciszę, spokój, komfort. Hushe to z kolei meble wykonane z filcu. Często przypominają kokon w którym możemy się ukryć, a rozłożone funkcjonują jako fotel czy leżanka. Można wykorzystywać je zarówno w mieszkaniach, jak i biurach. Są bardzo wygodne, ponieważ nieużywane można złożyć i schować – nie zajmują dużo miejsca. Jedną z projektantek, która podchwyciła taki model tworzenia jest Freya Sewell, która stworzyła pierwszą kolekcję mebli do mikro-przestrzeni. Na razie kokony z filcu są w fazie testowej i są dostępne na stronie projektantki, jednak pomysł wydaje się być bardzo ciekawy. Poniekąd spójny z mobilnymi strefami ciszy, jednak dający więcej możliwości designerskich.
Wyciszające właściwości filcu – jak działają mobilne strefy ciszy
Jedną z ogromnych zalet filcu jako takiego, jest jego funkcja wyciszająca. Filc od dawien dawna stosowany jest jako izolacja wyciszająca, która poprawia akustykę. Pozwala to znacząco „wyciszyć” obszar, na którym zastosowano filc. Z podobnego założenia wyszła pomysłodawczyni projektu. Kokon z filcu siłą rzeczy będzie bezpieczną bazą, w której będzie ciszej i spokojniej, niż poza nią.
Doskonałym przykładem tego, że takie rozwiązanie działa są chociażby filcowe domki dla zwierząt domowych, które znajdują w nich schronienie, traktując je jak azyl. Największymi beneficjentami są koty, jeże, domowe gryzonie i małe rasy psów.
